„Johann Filstich” változatai közötti eltérés

[ellenőrzött változat][ellenőrzött változat]
Tartalom törölve Tartalom hozzáadva
Nincs szerkesztési összefoglaló
1. sor:
{{szinnyei-lektor}}
 
{{Életrajz infobox
| név = Johann Filstich
22 ⟶ 20 sor:
 
==Élete==
Stephan Filstich kormányszéki tanácsos és Martha Honterus fia volt. Először szülővárosában tanult; [[1702]]-ben atyjaapja [[Gyulafehérvár]]ra küldte, holahol [[Kapusi Sámuel]] tanár oktatta;. [[1703]]-ban betegeskedésebetegsége miatt hazájába visszatérthazatért; miután meggyógyult, [[Nagyenyed]]re ment iskolába, holahol [[Szigethi István]] tanította;. azonban aA [[Rákóczi-szabadságharc]] miatt ismét hazájábavisszatért térniszülővárosába, voltés kénytelen1704–1706 és [[1704]]–[[1706]]-igközött a brassói gymnasiumbangimnáziumban tanult. Többek társaságában

1706. [[augusztus 3.]]-án az [[erdély]]i háborúk miatt több társával [[Románia|Románián]] keresztül [[Szerbia|Szerbiába]], [[Szlavónia|Szlavóniába]], [[Horvátország]]ba, [[Stíria|Stíriába]], s onnétmajd [[Bécs]]be, [[Lipcse (Németország)|Lipcsébe]], svégül [[Halle an der Saale|Halléba]] utazott, holahol beírtakozott az egyetemen hallgatónak iratkozott be; itten Franke Megyetemre. Ágost tanár házánál nyert ellátást. [[1709]]. márciusábanmárciusától Lipcsébe ment az egyetemreLipcsében, [[1710]]. októberébenoktóberétől pedig [[Jéna|JénábaJénában]] tanult, holahol elsajátította a [[Francia nyelv|francia]] sés [[angol nyelv]]et is. megtanulta, mire [[1712]]. húsvétkor hazájábatért vissza visszatérthazájába. Miután kétszerKétszer nősült, és a [[pestis]] elől való vándorlásai közben második nejefelesége is elhalt,. [[

1720]]-ban visszatért szülővárosába, tért vissza sahol a gymnasiumgimnázium rektora lett; székéthivatalát ''de fatis rei literariae in Transsilvania'' című értekezésével foglalta el. A városi plébánostól utasításban kapta, hogy a következő tantárgyakat adja elő: Explicatio librorum symbolicorum Ecclesiarum nostrarum és Historia Reformationis Lutheranae. EzenA kivüla azpestisjárvány iskolánakmiatt a pestistanítás következtébenmellett ziláltrendeznie viszonyaitkellett rendezteaz iskola helyzetét is. UgyanazonUgyanebben az évben (1720) harmadszor is nősült,megnősült; ezenharmadik nejétőlfeleségétől két fia született és egyikben, ki Filstich Sámuel nyugalmazott udvari tanácsosi iktató adjunctus volt, [[1808]]-ban a Filstich család kihalt. Johann Filstich főként [[Teológia|teológiát]], bölcseletet és történelmet tanított.
 
==Munkái==
* Schediasma Historicum de Valachorum Historia, annalium Transilvanensium multis in punctis magistra et ministra. Ienae, 1743. [https://books.google.hu/books?id=-xtKAAAAcAAJ&printsec=frontcover&hl=hu&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false Online]
* Briefe an den Professor Schulze in Halle 1741, 1742 und 1743. (a Numophylacii Schulziani I. részében.)
Midőn Halléban tanult,* 1707-ben Bel[[Bél Mátyás]] tiszteletére 11 distichonbóldisztichonból álló latin költeményt irt, melyamely annaka Forma sacrorum verborum (Halle, 1707.) című munkájában jelent meg.
 
;Kéziratban maradt művei:
Kézirati munkái: Historia Walachorum, methodo Cellariana 1741. elaborata; Historiola Moldaviae; Historie von der ersten Hereinkunft der Römer und dem von ihnen nachmals aufgerichteten walachischen Reiche, welche anno 1727 den. 5. September aus eines Anonymi Msto. Valachico von uns in der Teutsche Sprache übersetzt angefangen worden; Chronik Rádul Logofetuľs; Illustratio Articulorum quorundam historicorum rem et Historiam Valachorum concernentium; Historica Transsilvaniae, Hungariae, Valachiae et Moldaviae Descriptio (Tartler Tamás másolatában a [[Samuel von Brukenthal]]-féle [[Brukenthal-palota|könyvtárba]] került); Historia Ecclesiastica totius Transsilvaniae, sub Dei omnia dirigentis moderamine ac ductu, anno 1739–43 elaborata, et usibus quorundam studiosorum pro temporum exigentia accomodata. Pars L., quae Historium Ecclestiasticam Saxonum Transsilvaniam inhabitantium complectitur. Pars II. continet Historiam persecutionis in Hungaria anno 1670., 1673, 1674 ex Heideggeri Historia Papatus depromta (a m. nemzeti múzeum kézirattárában) Historia Reformationis a Mart. Luthero circa initium Seculi 16 in Saxonia masculae susceptae, Civibus Gymnasii Coron. a. 1720 in auditorio in calamum dictata; Historia Regni Transilvanici civilis; Kurze geographische und historische Anmerkungen von dem Fürstenthume Siebenbürgen; Tentamen Historiae Valachicae in Dei cuncta creantis et conservantis gloriam pro virium mensura et subsidiorum penuria a me elaborandae susceptum; Excerpta Patriae vicinarumque Regionum Historiam concernentia.
* Historia Walachorum, methodo Cellariana 1741. elaborata
 
* Historiola Moldaviae
Midőn Halléban tanult, 1707-ben Bel Mátyás tiszteletére 11 distichonból álló latin költeményt irt, mely annak Forma sacrorum verborum (Halle, 1707.) című munkájában jelent meg.
* Historie von der ersten Hereinkunft der Römer und dem von ihnen nachmals aufgerichteten walachischen Reiche, welche anno 1727 den. 5. September aus eines Anonymi Msto. Valachico von uns in der Teutsche Sprache übersetzt angefangen worden
* Chronik Rádul Logofetuľs
* Illustratio Articulorum quorundam historicorum rem et Historiam Valachorum concernentium
* Historica Transsilvaniae, Hungariae, Valachiae et Moldaviae Descriptio (Tartler Tamás másolatában a [[Samuel von Brukenthal]]-féle [[Brukenthal-palota|könyvtárba]] került)
* Historia Ecclesiastica totius Transsilvaniae, sub Dei omnia dirigentis moderamine ac ductu, anno 1739–43 elaborata, et usibus quorundam studiosorum pro temporum exigentia accomodata. Pars L., quae Historium Ecclestiasticam Saxonum Transsilvaniam inhabitantium complectitur. Pars II. continet Historiam persecutionis in Hungaria anno 1670., 1673, 1674 ex Heideggeri Historia Papatus depromta (a m. nemzeti múzeum kézirattárában)
* Historia Reformationis a Mart. Luthero circa initium Seculi 16 in Saxonia masculae susceptae, Civibus Gymnasii Coron. a. 1720 in auditorio in calamum dictata
* Historia Regni Transilvanici civilis
* Kurze geographische und historische Anmerkungen von dem Fürstenthume Siebenbürgen
* Tentamen Historiae Valachicae in Dei cuncta creantis et conservantis gloriam pro virium mensura et subsidiorum penuria a me elaborandae susceptum
* Excerpta Patriae vicinarumque Regionum Historiam concernentia.
 
==Források==